W wieku 4 lat dzieci znajdują się w intensywnej fazie wzrostu i rozwoju. Okres ten charakteryzuje
się wielkim postępem w zakresie mowy, umiejętności motorycznych, socjalizacji i zrozumienia
otaczającego ich świata. Aby lepiej wspierać rozwój najmłodszych, warto wiedzieć, czego się
spodziewać u dziecka w tym wieku. Zobacz, co powinien umieć czterolatek.

Rozwój fizyczny i motoryczny 4-latka
Czterolatki są pełne energii i coraz bardziej skoordynowane. Mogą biegać, skakać, wchodzić i schodzić
po schodach z większą pewnością siebie. Z łatwością przeskakują małe przeszkody, potrafią rzucać,
łapać i kopać piłkę do celu. Większość 4-latków dobrze radzi sobie z jazdą na trzykołowym rowerku.
W tym wieku poprawiają się także zdolności motoryczne dziecka, co pozwala mu m.in. prawidłowo
trzymać ołówek, kredki, ciąć papier nożyczkami, rysować kółka i układać proste puzzle lub budować
wieże z klocków.
Co powinien umieć 4-latek, jeśli chodzi o tzw. samodzielność? Większość dzieci w tym wieku wie już,
jak się ubierać, nie potrzebując dużej pomocy kogoś dorosłego. Do normy należą także samodzielne:
*czesanie włosów;
* mycie zębów;
* korzystanie z toalety;
* jedzenie sztućcami;
* otwieranie drzwi;
* mycie rączek i buzi.

Prawidłowy rozwój poznawczy czterolatka
W wieku 4 lat dzieci zaczynają zadawać złożone pytania dotyczące świata i wykazują nienasyconą
ciekawość tym, co je otacza. Potrafią postępować zgodnie z instrukcjami składającymi się z dwóch do
trzech kroków i zaczynają rozumieć podstawowe pojęcia dotyczące czasu, takie jak „dziś”, „jutro” i
„wczoraj”.
Czterolatki zaczynają rozwijać ważne umiejętności poznawcze, takie jak rozumienie wielu słów i zdań,
logiczne rozumowanie i umiejętność rozwiązywania problemów. Umiejętności te mają
fundamentalne znaczenie dla przyszłego rozwoju dziecka, zarówno w przedszkolu, jak i w życiu
społecznym.

Co powinien umieć 4-latek? Rozwój społeczny i emocjonalny
W tym wieku dziecko zazwyczaj zaczyna nawiązywać silniejsze relacje z innymi. Pojawiają się
pierwsze przyjaźnie. Potrafi lepiej zrozumieć uczucia innych. Ta faza rozwoju może również wiązać się
z wyzwaniami, takimi jak potrzeba dzielenia się frustracjami i radzenia sobie z nimi. Często zdarza się,
że czteroletnie dzieci zaczynają czuć zazdrość, nabierają większej pewności siebie i dostrzegają
niebezpieczne sytuacje – wtedy zaczynają bać się ciemności, potworów itp.
Jest to też wiek, w którym dzieci stają się bardziej niezależne. Nadal cieszą się obecnością dorosłych,
ale coraz częściej wolą towarzystwo innych dzieci. Umieją już bawić się w grupie, dzielić zabawkami,
zmieniać zasady zabawy. W tym wieku wielu chce być „liderem” grupy. Często w wieku 4 lat dzieci
mają wybujałą wyobraźnię i opowiadają wiele historii – które dla dorosłych często nie mają sensu – i
mają jednego lub więcej wymyślonych przyjaciół.

Rozwój języka i mowa czterolatka
Co powinien umieć czterolatek w zakresie mowy? Przede wszystkim język 4-latka staje się bardziej
złożony z dłuższymi zdaniami i bogatszym słownictwem (posługuje się ok. 1500 słów). Pojawia się
duża aktywność werbalna, maluch wiele mówi, zadaje pytania i uważnie słucha. Dziecko zaczyna
rozumieć i poprawnie używać zaimków, liczby mnogiej i następstwa czasów. Używa mniej
neologizmów, zna kilka piosenek i wierszyków.
Czterolatek zna imiona najbliższych mu osób, chętnie opowiada i słucha bajek lub innych historii.
Potrafi nazywać i wskazywać na znane mu rzeczy z ilustracji oraz rozwiązywać proste zagadki o
znanych mu przedmiotach lub roślinach i zwierzętach.
Mowa czterolatka coraz bardziej przypomina wymowę dorosłego. Stopniowo zanikają zmiękczenia,
pojawiają się głoski przedniojęzykowo-zębowe (s, z, c, dz), a później dziąsłowe (sz, ż, cz, dż). Jeśli
jednak zamiast głosek „s, z, c, dz”, 4-latek wypowiada głoski „si, zi, ci, dzi, należy udać się z dzieckiem
na konsultację do logopedy . Nadal za normę rozwojową uznaje się zamianę głoski „r” na „l”.
Zrozumienie tego, co powinien umieć czterolatek i czego można od niego oczekiwać, może mieć duży
wpływ na to, w jaki sposób rodzice i opiekunowie wspierają jego rozwój. Ta faza jest pełna odkryć i
osiągnięć, a przy odpowiednim wsparciu dziecko może rosnąć zdrowe, pewne siebie i szczęśliwe.